STATECRAFT: ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ

H διεθνής ομαδική έκθεση Statecraft: Διαμορφώνοντας το Κράτος διερευνά τους υποκείμενους μηχανισμούς στη διαμόρφωση του έθνους-κράτους, όπως το γνωρίζουμε σήμερα, καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στον σημερινό παγκοσμιοποιημένο και δικτυωμένο κόσμο. Το Statecraft, αναδιφώντας την ιστορία και τις διαδικασίες συγκρότησης του έθνους στους νεότερους χρόνους, εξετάζει τις δομές ισχύος και τις διαδικασίες πίσω από την κρατική γραφειοκρατία, τη διακυβέρνηση και την κυριαρχία, καθώς και τα συνακόλουθα ζητήματα της δημοκρατίας, της ιθαγένειας και της πολιτειότητας, των δικαιωμάτων, της συμπερίληψης και του αποκλεισμού. Η έκθεση μελετά το εύρος και τα όρια της κρατικής εξουσίας, ενώ ταυτόχρονα κοιτά τη νέα πολιτική πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην Ευρώπη αλλά και πέρα από αυτή, σε μια περίοδο που ο εθνικισμός και η απολυταρχία βρίσκονται σε άνοδο, καθώς κάποιες χώρες υιοθετούν και πάλι εσωστρεφείς στάσεις και αντιλήψεις. Με τη συμμετοχή 39 καλλιτεχνών, πολλοί από τους οποίους εκθέτουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το Statecraft στρέφει το βλέμμα του πέρα από τις παραδοσιακές μορφές του έθνους-κράτους, προς την κατεύθυνση εναλλακτικών μοντέλων κρατικής και πολιτικής συγκρότησης, σε συνάφεια με τις σημερινές προκλήσεις της μαζικής μετανάστευσης, με τις πραγματικότητες των μετα-εθνικών και δια-εθνικών δομών οργάνωσης, με την παγκοσμιοποίηση και με τον σύγχρονο τεχνολογικό νομαδισμό. Όσο ετοιμαζόταν η έκθεση, η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, γεγονός που κατέστησε σαφές με τον  πλέον επώδυνο τρόπο ότι η μετα-ψυχροπολεμική τάξη πραγμάτων έχει αρχίσει να αποσυντίθεται, ότι η δημοκρατία και η εθνική κυριαρχία δεν μπορούν να θεωρηθούν δεδομένες, και ότι η ανεξέλεγκτη κρατική εξουσία οδηγεί σε βίαιες και επικίνδυνες συνθήκες τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το περιβάλλον.

Η έκθεση μάς καλεί να σκεφτούμε το έθνος-κράτος υπό το πρίσμα των σημερινών συνθηκών, πάνω από 200 χρόνια μετά τη σύλληψη του ελληνικού κράτους. Μπορούμε να φανταστούμε άλλα μοντέλα κοινωνικής οργάνωσης και κράτους που δεν ταυτίζονται με συγκεκριμένες σημαίες ή διαβατήρια; Ποιες άλλες μορφές του ανήκειν και της κοινότητας εκτός του έθνους-κράτους θα μπορούσαν να διαμορφωθούν; Πώς μπορούμε να υπερβούμε την τοξικότητα του εθνικισμού, διατηρώντας ταυτόχρονα τα προτερήματα του έθνους-κράτους; Είναι η έννοια του παγκόσμιου πολίτη, που φαίνεται να κερδίζει έδαφος λόγω της ανάγκης ανεύρεσης κοινών λύσεων σε κοινά προβλήματα, έστω εφικτή ή ευλογοφανής; Οι καλλιτέχνες της έκθεσης επιχειρούν μια ευρεία κριτική ανατομία αυτών των ζητημάτων και προβλημάτων. Τα έργα τους αποκαλύπτουν τις κρυφές/αφανείς πτυχώσεις των εννοιών και της πραγματικότητας του έθνους και του κράτους, αναγκάζοντάς μας να τα προσεγγίσουμε από μια καινοτόμα, ευφάνταστη και ευρηματική οπτική γωνία.

Επιμέλεια: Κατερίνα Γρέγου

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ

Bani Abidi, Ewa Axelrad, Μαρία Βαρελά, Zanny Begg & Oliver Ressler,  Βαγγέλης Βλάχος, Ειρήνη Βουρλούμη, Loulou Cherinet, Liu Chuang, Γιώργος Γύζης, Katya Ev, Köken Ergun, Marta Górnicka, Ivan Grubanov, Lise Harlev,  Femke Herregraven, Ελένη Καμμά, Navine G. Khan-Dossos, Thomas Kilpper, Szabolcs KissPál, Πάνος Κοκκινιάς, Stéphanie Lagarde, Langlands & Bell, Ella Littwitz, Thomas Locher, Cristina Lucas, Tanja Muravskaja, Marina Naprushkina, Kristina Norman, Daniela Ortiz, Trevor Paglen, Αντώνης Πίττας, Jaanus Samma, Larissa Sansour, Jonas Staal, Αναστάσης Στρατάκης, Sasha Streshna, Αλέξης Φιδετζής